Nöbetçi Eczaneler
Nasa tarafından aya tekrar insan götürülmesi amacıyla “Artemis-1” roketi fırlatıldı. İsmi ay tanrısı Artemis’den alınmış bu yeni uzay aracı, beni çocukluğumda okuduğum kitaplara götürdü. Jules Verne’nin “Aya Seyahat” ve Herge’in Tenten’in maceraları serisinden “Hedef Ay” ve “Aya ayak basıldı” kitapları. Bu kitaplar aya uzay araçlarının gitmesinin hayal edildiği zamanlarda, fütüristik edebiyat eserleri olarak basılmış. Ben okuduğumda ise aya insan ayağı çoktan basmıştı ve aya gitme düşüncesinin önemi kalmamıştı.
Jules Verne Aya seyahat kitabını 1865 yılında yayınlamış. Kitapta imkânsız bir yöntemle büyük bir topun içine üç maceracı gönüllünün bindiği kapsül top patlatılarak uzaya ve aya ulaşıyor. O dönemde roketler, motorlar bilinmediği için kabul edilebilir bir fikir. Ama bazı anlatılanlar o kadar doğru yazılmış ki yazara hayran oluyorsunuz. Topun ateşlendiği yer Amerika Florida’da. İlk aya giden Apollo-11 uzay uçuşu Florida Kennedy uzay üssünden fırlatılmış. Mürettebat sayısı yine üç kişi. Dünyaya geri döndüğünde kapsül yine Apollo-11 görevinde olduğu gibi okyanusa düşüyor ve bir gemi tarafından karaya taşınıyor. Romanda önce kapsülün denizin dibine indiği düşünülerek aramalar yapılıyor ama kapsül tesadüf eseri başka bir gemi tarafından suyun üzerinde sürüklenirken günler sonra bulunuyor. Çünkü kapsülün içindeki hava onu yüzeye çıkarıyor. Buda günümüzde olanla aynısı. Uzayda yer çekiminin etkisi azalır ve her şey havada uçuşur. Üç karakter hiç böyle bir şey yaşamıyorlar. Sadece uzay aracının altında yer alan yüklerin ve hava sağlayan aracın ağırlığı ile aya yaklaştıkça alt kısmı ayın çekim gücüyle aya yöneliyor. Kapsül aya iniş yapmıyor ama bugünlerde yola çıkan Artemis-1 aracıyla benzer şekilde ayın çevresinde turlar atıp dünyaya doğru yoluna devam ediyor.
Tenten çizeri Herge ise 1950 yılında macerayı çiziyor. Çocuklar için eğlenceli karakterler ve maceralarla süslenmiş resimli kitapta, uzayda yer çekiminin olmadığı, maddelerin ve sıvıların havalanması ile aktarılmış. Ama manyetik tabanlı ayakkabılarla havada uçmayı komik bir şekilde engellemişler. Uzay giysileri, uzay yürüyüşü, roketin tabanı üzerine yumuşak iniş için karşı itiş motorları doğru düşünülmüş. Çocuk edebiyatında zevkle okunabilir bu eserleri küçüklere okutmalıyız.
