Bunaltan sıcaklardan yediklerinize dikkat ederek korunun. Her gün cacık, yoğurt ve ayran tüketin. Meyve ve sebzeyi sofradan eksik etmeyin. Bol bol su için; hatta 1-2 damla meyve suyu, taze meyve parçaları, nane ve limon eklemeyi ihmal etmeyin.
Sıcak havalarda aşırı yağlı ve şekerli yiyecekler yerine; su, vitamin ve mineral içeriği yüksek meyve, sebze ve tam tahıllara dayalı bir beslenme şekli daha uygundur. Akdeniz diyeti bunun için en uygun örnektir. Balık, zeytinyağlı sebze, meyve ve salata en iyi seçimdir. Ayrıca sıcak ile birlikte terleme oranı arttığı için elektrolit dengesini sağlayacak yoğurt, ayran ve cacık tüketimi de unutulmamalıdır. Kızartmalar, aşırı yağlı gıdalar ya da sakatatlar yerine ızgara, buğulama ve haşlama olarak hazırlanmış, yağı alınmış etler yenilmeli. Omega-3 yağ asitlerini içeren balık haftada iki kez tüketilmeli. Kan şekerinin hızla yükselip, hızla düşmesine sebep olan yağlı, şekerli ve ağır tatlılar yerine dondurma veya sütlü tatlılar tüketilmeli.
AKŞAM YEMEKLERİ NE ZAMAN YENMELİ?
Uyumadan iki saat önce yemeği kesmek doğru olur. Ancak bu, küçük bir ara öğün şeklinde olmalı. Akşam yemeği ise saat 20.00 civarı, en geç 20.30 olabilirse çok iyi olur. Ancak yaz akşamları davetler ve özel geceler daha fazla oluyor, ki bu durumda bu saatlere uymak pek mümkün olamıyor. Ben böyle durumda iki küçük öğün öneriyorum; çünkü saat 21.00’e kadar yemeği beklerseniz çok acıkırsınız ve açlığınızı kontrol edemezsiniz. Bu durumda bulunduğunuz ortama göre; saat 19.00 gibi peynir ve salata veya 10-15 fındık ile kuru kayısı veya ayran ile grisini veya 1 dilim ekmek-peynirden oluşan küçük bir öğün yapılmalı. Saat 21.00’de ise başlangıç yemeği ve salatayı yemeyip, sadece ana yemek yenilebilir. Alkol olarak 1-2 kadeh beyaz şarap iyi bir seçim olur ama akşam yemekte tatlı var ise tatlı veya şaraptan birisi tercih edilmeli. Yazın baklava gibi tatlılar yerine dondurma veya meyveli tatlılar seçilmeli.
Sıcak günlerde hiç yenilmemesi gereken gıdalar neler?
Kremalı ve mayonezli yiyeceklerden yazın uzak durulmalıdır. Bu besinler çabuk bozulduğu gibi sindirim açısından da vücudu zorlar. Aşırı yağlı hamur tatlıları ve şerbetli tatlılar da tercih edilmemeli.
Riskli olanlar neler?
Yaşlılar ve çocuklar risk altında olan gruptur; bu yüzden yeterli su tüketimi bu grup için çok önemlidir. Özellikle sodyum potasyum ve magnezyum vücuttaki sıvı-elektrolit dengesini sağladığından; meyve-sebze, peynir, yoğurt, ayran ve cacık her gün tüketilmelidir.
Sıvı takviyesi nelerden alınmalı?
Vücudumuzdaki sıvı kaybı; ter, solunum, dışkı ve idrar ile olur. Yani sıcak havada nefes alıp vermek bile sıvı kaybına sebeptir; terlediğinizi görmeniz şart değil! Kadınların günde ortalama 2 litre, erkeklerin ise 2.5 litre suya ihtiyacı vardır. Ancak egzersiz yapıldığında her yarım saat için 1-2 bardak daha eklenmeli. Yani ‘maksimum su ihtiyacı 3 litredir’ denilebilir. Susamayı beklemeden su tüketin, mutlaka düzenli için. Ama su tüketmek zor geliyorsa suyun içine bir-iki damla meyve suyu veya taze meyve parçaları, nane ve limon ekleyerek için. Ayrıca soğuk bitki çayları, şekersiz olarak meyvenin kendiyle pişmiş kompostolar, limonata, ayran, kefir ve soda doğru seçimlerdir.
Aşırı sıcaklardan kendini yorgun hissedenler nasıl beslenmeli?
Tansiyon ve tiroit muayenesi olmalılar; eğer bir problem yoksa taze meyve suyu, fındık, ayran ve kuru meyveler enerji verir. Tabii bir de bol bol su!
Plaj çantasında hangi yiyecekler olmalı?
Meyve, ayran, grisini, peynir, ton balığı, fındık, kuru kayısı, soğuk çay ve meyve suyu (şeker ilavesiz) bulundurun. Koşullar uygun ise beyaz peynir ve domatesle yapılmış sandviç de olabilir çünkü sıcakta her yiyeceğin taşınması doğru olmaz. Evden taşımak riskli olacağından plaja yakın yerlerde tost+ayran veya salata+ızgara gibi seçimler yapın.