Önce Psikolog Mu Psikiyatrist Mi?
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Kürşat Altınbaş; insanların psikiyatriye bakış açılarını yorumlayarak psikolog ve psikiyatri hekimine danışırken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
Geçmişe oranla değişen psikolog ve psikiyatri algısının bu kavramlarının daha iyi açıklanmaya başlanmasıyla birlikte insanların hekimlere danışmaktan daha az çekindiğini belirten Altınbaş; bu durumun damgalamanın olmadığı anlamına gelmediğini ifade etti. Altınbaş; “Damgalama hala az da olsa söz konusu. Ülkemizde bir değişim olduğu aşikar. İnsanların başvuru ve hizmet alma kolaylığı, hekim sayısının artışı da değişimi ortaya koyan nedenlerdendir. Psikolog ve psikiyatri ayrımını yapmak ise çok önemli.” diye konuştu.
ÖNCE PSİKOLOGA GİTMEK YASAL DEĞİL
Psikolog ve psikiyatrist ayrımına özellikle dikkat çeken Altınbaş ayrımı şu şekilde açıkladı: “Şu an için en yaygın hastalıkların başında depresyon gelir. Şu anda bununla ilgili farkındalık fena durumda değil. Panik bozukluk ikinci sırada yer alıyor. Ek olarak panik atak ve sık görülen kaygı bozuklukları da bulunmaktadır. Bu tip hastalıklar özellikle travmalarla tetiklenmektedir. Kişilere önereceğim şey kendi ruhsal iniş çıkışları hayatlarını etkileyen düzeydeyse eğer mutlaka bir uzman hekime danışılması olacaktır. Bir hastalık şüphesi var ise mutlaka öncelikle psikiyatri hekimi görmeli. Gidilmesi gereken ise öncelikle psikiyatri hekim olmalıdır. Örneğin; diş teknisyenine dişinizi yaptırmazsınız bu diş hekiminin işidir. Psikoloji ve psikiyatri ilişkisi de böyledir. Başka hastalıkların başka etmenlerle karışabilme ihtimali de var. Bu yasal olarak da tıbben de doğru değil. Bir kişide hastalık şüphesi, psikolojik belirtiler varsa önce mutlaka psikiyatri doktoruna görünmelidir. Tedavi gerektirip gerektirmediği ayrımından sonra bir planlama yapılmalıdır. İlaç, ilaç dışı ya da tedavi gerektirmeyen durumlar söz konusu olabilir. İnsanlar damgalamalardan dolayı psikiyatrinin tek tedavi yöntemi ilaçmış gibi algılıyorlar. Halbuki ilaç dışı tedavi yöntemleri var. Psikoterapi gibi.”
DOKTORUNUZ 20 DAKİKA AYIRMIYORSA HATA PAYI YÜKSELİYOR
Hastaların kendilerine en az 20 dakika ayrıldığından emin olmaları gerektiğini belirten Altınbaş; “Tedavi sürecinde önemli olan ise hastaların kendilerine ayrılan süreye dikkat etmeleridir. Yani uzman hekim kamu ya da kamu dışında kendilerine en az 20 dakika ayırmıyor ise o tedavinin hata payı yükselmektedir. Bu süre Dünya Sağlık Örgütü kriterlerine göre de böyledir. 20 dakikalık süre baz alınarak da durum değerlendirilmelidir.” diye sözlerini sonlandırdı.
Yıldız Sağlam