Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümünün 79.uncu yıl dönümünde, Çanakkale halkı 10 Kasım’ın kendilerine ne ifade ettiklerini açıkladı. Kentlinin 10 Kasım yorumu; kurulan cumhuriyete sahip çıkılması ve Atatürk’ün fikir ve kavramlarının yaşatılması oldu.
Atatürk önderliğinde yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nde birçok fabrika, kurum ve kuruluş faaliyete başlamıştı. 15 yıl gibi kısa bir sürede yurdun dört bir yanında çarklar döndü, bacalar tüttü. Açılan fabrikalar ve kuruluşlarca, tarım, sanayi, eğitim, ekonomi, sağlık, ulaşım ve savunma sanayinde kısa sürede milli üretimle atılım sağlanmıştı.
Mustafa Kemal Atatürk ilerlemek zorunda olan ve yıkıntıdan doğan cumhuriyet ile ilgili, “Tam bağımsızlık denildiği zaman, elbette siyasi, mali, iktisadi, adli, askeri, kültürel ve benzeri her hususta tam bağımsızlık ve tam serbestlik demektir. Bu saydıklarımın herhangi birinde bağımsızlıktan mahrumiyet, millet ve memleketin gerçek manasında bütün bağımsızlığından mahrumiyet demektir” demiştir. Mustafa Kemal, bu sözleri ile bir devletin bütün üretim alanlarının milli ve bağımsız olması yönünde görüş bildirmiştir.
Cumhuriyet’in 94., Atatürk’ün ölümünün 79.uncu yıl dönümünde, özelleşen ve satılan milli üretim alanları vatandaşın kafasında soru işareti oluşturdu. Çanakkale’de kent halkı Atatürk’e olan özlemini dile getirirken, 10 Kasım gününün öneminin, ulu önderin fikirlerinin ve görüşlerinin yaşatılmasının hatırlanması yönünde oldu.
Çanakkale kent halkı Mustafa Kemal Atatürk’ün “Ey yükselen yeni nesil! İstikbal sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu devam ettirecek sizlersiniz” ve “Beni görmek demek yüzümü görmek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız bu kafidir” sözlerini hatırlatarak, 10 Kasım’ın değerlere sahip çıkılması gerekliliğini vurguladılar.
Çanakkale sakinleri 10 Kasım’ı değerlendirdi. Vatandaşa tek soru sorduk, “10 Kasım sizin için ne ifade ediyor?”
Burcu Uysal; “10 Kasım Bence sadece Atatürk’ün öldüğü gün değil, aslında onu anma günüdür. Mustafa Kemal Atatürk fikirleri ile var olan bir insan olduğundan dolayı 10 Kasım bir matem günü olmayıp, önderimizi anlama ve kavrama günüdür. Mustafa Kemal’in fikirlerinin ve düşünce sisteminin temellerinin atıldığı bir gündür.
Bennur Betedin; “Gün geçtikçe özel günlere yüklenen anlam değiştikçe 10 Kasım gibi günlerimiz sadece yas günlerimiz ve anma günlerimiz olmaya başladı. Oysa ki böyle günler bizim için yas tutma değil, kendimizi ve benliğimizi hissetme günlerimiz olmalı. Atatürk’ün ölümüne yas değil, ulaşmamızı istediği vizyona ne kadar yaklaştığımızı düşünmeliyiz.”
Emine Yılmaz; “Atatürk’ün bir sözü vardır. ‘Beni artık övmeyi bırakınız, gelecek için ne yapabiliriz bunları düşününüz’ biz ise bugün Mustafa Kemal’i layığıyla anıp sonrasında onun bıraktıklarını geliştirmek için çalışmalıyız.”
Elif Karagümüş; “10 Kasım denince aklıma ilk olarak Anıtkabir ve insanların hüzünlü bakışları geliyor. Bugünün hüzün vermesi dışında en önemlisi bence ulu önder Atatürk’ün çocukları olarak onun düşüncelerine sahip çıkmamız gerektiğini hatırlatıyor.”
Örgün İmamoğlu; “Bize Cumhuriyeti armağan eden Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarıdır. Hepsine bu ülkenin kaderini borçluyuz. Cumhuriyete sahip çıkmak bugün bizim görevimizdir. Bugün bizim, yarın gelecek nesiller için bu bir görevdir, sorumluluktur. Saygıyla ve özlemle anıyoruz.”
Burak Yıldırım; “Atatürk bu milletin tek ve ulu lideridir. Oluşturduğu değerler ve varlığı bizim mevcudiyetimizin temelidir. Bizlerde öğrenmiş olduğumuz değerleri gelecek nesillere aktarmalıyız. Atatürk ve değerleri her zaman var olacaktır.”
Birol Ünal; “Özlüyorum. Atatürk Cumhuriyeti’ni özlüyorum. Yanmış, yıkılmış, dağılmış bir ülkenin, şanla, şerefler yeniden dirilişini özlüyorum. Bağımsızlık uğruna atılan adımları, geçilen yolları, dar zamanlarda yapılan büyük işleri ve o güzel ülkeyi özlüyorum. Ve saygı ile anıyorum.”
Yalçın Tuhan; “10 Kasım günü ülkemiz için hüzünlü bir gündür. Önderimizi kaybettiğimiz bir gündür. Osmanlı Devleti’nin yıkılmış ve geri kalmışlığından bizleri bu günlere çağdaş medeniyetler seviyesine Atatürk taşımıştır. İleri derecede gerek, tarım, ticaret, üretim, sanayi bakımından ataklar yaptık. Latin alfabesi bizim dilimizin, bizim edebiyatımızın da temellerini oluşturmuştur. Atatürk sayesinde bizler bu günlere kadar gelebildik.”
Tarık Yiğit; “Atatürk ülkemizin kurucusudur. Ülkemiz milletimiz için çok önemli bir değer ve kişiliktir. 10 Kasım bir anma günüdür ve bu millet için önem arz etmektedir.”
Burhan Köseoğlu; “10 Kasım’da Türkiye Cumhuriyeti, Türkler tarihin en büyük liderini kaybetti. Atatürk yalnız cephelerde değil, bilimde, sanayide, teknolojide ve dinde bu millete önder olmuş çok ama çok önemli bir liderdir.”
Ensar Erkonak; “10 Kasım özellikle şu zamanlarda daha farklı bir anlama sahiptir. 100. Yıla bu kadar yaklaşmışken daha bir anlam kazanmıştır. Atatürk üzerinden prim yapmaya çalışan insanlara da izin verilmemelidir. 10 Kasım bir kutlama günü değil, bir anma günüdür. Bugün konserler yapmak sokaklarda coşmak yerine, fikirleri anlamak daha önemlidir.”
Müjdat Topuz; “10 Kasım bizler için çok kıymetlidir. Kurucu liderimizin ölüm yıl dönümdür. Kurucu Liderimizi rahmet ve saygı ile sonsuza kadar anıyoruz.”
Tunahan Ünsal