İlkbaharın başlangıcı ve gece ile gündüzün eşitlendiği 21 Mart günü, Türkiye’de, Avrasya’da, Ortadoğu’da, Kafkasya’da ve Türklerin yaşadığı ülkelerde, “Nevruz Bayramı” olarak kutlanıyor.
Gündüz ile gecenin eşit olması durumu olan ekinoks yılda iki sefer gerçekleşiyor. 21 Mart ekinoksu Kuzey Yarım Küre’de ilkbaharın başlangıcı olarak kabul ediliyor. Ekinoks, gündüz ile gecenin eşit olması anlamına geliyor. Bu doğa olayı yılda iki defa 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde gerçekleşiyor. Kuzey Yarım Kürede ilkbaharın başlangıcı olarak kabul edilen 21 Mart, aynı zamanda Nevruz olarak da kutlanmakta. 21 Mart İlkbahar Ekinoksu’nda güneş ışınları ekvatora dik açı (90 derece) ile gelir. Bu olayla birlikte gece ve gündüz birbirine eşitlenmekte, hem kuzey hem de güney kutbu aynı anda gündoğumu hattına girmektedir. Böylece gün ışığı, her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır. 21 Mart İlkbahar Ekinoksu ile birlikte Güney Yarım Küre’de geceler gündüzlerden uzun olmaya başlar. Kuzey Yarım Küre’de ise gündüzler gecelerden uzun olmaya başlar. Böylece gün ışığı, her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır.
EKİNOKS’DA NELER OLUYOR?
Güneş ışınları Ekvator’a dik gelir. Güneş ışınları her iki yarıküreye aynı açılarla gelir. Dünya’daki durgun sularda gel-git genliği artar. 21 Mart tarihinden 23 Eylül tarihine kadar ışınlar Ekvator’un kuzeyindeki noktalara dik geldiğinden Kuzey Yarıküre’de gündüzler, Güney Yarımküre’den daha uzundur. 23 Eylül’den 21 Mart’a kadar ise Güney Yarıküre’deki gündüzler Kuzey Yarıküre’den daha uzundur. 21 Mart Kuzey Kutup Noktası’nda, 23 Eylül ise Güney Kutup Noktası’nda 6 aylık gündüzün başlangıç tarihleridir. Güneş, ekinokslarda tam doğudan doğup tam batıdan batar.