“Fayların Çanakkale’de oluşturabileceği Tam Yıkım değil”
ÇOMÜ’den Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Tolga Bekler, Çanakkale Belediye Meclisi’nin olağanüstü meclis toplantısında sunum yaptı. Çanakkale’nin temin araştırmaları ve Çanakkale’nin alüvyon arazi üzerine kurulması ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Bekler’in dikkat çeken açıklaması ise “Bölgedeki en etkili faylar Saros, Gönen ve Edremit’tir. Bu fayların Çanakkale’de oluşturabilecekleri tam yıkım değil. Senaryoda zaten böyle. Orta hasar beklenir” ifadelerini kullandı.
Çanakkale’yi çepe çevre saran faylar ve etkileri ile ilgili Jeofizik Bölümü Prof. Dr. Tolga Bekler, Çanakkale Belediye Meclisi’nin deprem gündemi ile toplanan olağanüstü meclis toplantısında önemli açıklamalarda bulundu.
“Biz bu desteği göremiyoruz”
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nde Prof. Dr. Tolga Bekler, “Bu konulara destek vermek, evet hocam biz sizin arkanızdayız, ne gerekiyorsa yaparız demek biz somut karşılık istiyoruz. Biz bu desteği göremiyoruz. Biz bu desteği kurumlardan yalvararak almak yerine Çanakkale bize bunları versin. Neyi versin? Sismometre versin. Sismometre almamızı sağlayacağımız imkan oluşturulsun. Sadece belediye için demiyorum, tüm kurumlar için diyorum.
“Çanakkale bölgesinde 7 üzerindeki depremlerin çok da uzak olmadığını görüyorsunuz”
Bakıldığı zaman, Çanakkale bölgesinde 7 üzerindeki depremlerin çok da uzak olmadığını görüyorsunuz. Bunları ben özellikle üzerine basa basa söylüyorum ama sizleri korkutmak için söylemiyorum. Bende bir canım, benim de bir ailem var ve bende Çanakkaleliyim. Dolayısıyla buradaki hassasiyeti sizlerden daha fazla yaşıyorum.
Belli büyüklükteki depremleri biz matematiksel olarak hesapladığımızda, ortalama 6’nın üzerinde bir deprem için öngörülen tekrarlama süresi, aynı büyüklükteki deprem için 40 ila 50 sene.
“Pek de iyi bir zeminde oturmuyoruz”
Pek de iyi bir zeminde oturmuyoruz. Daha doğrusu kayada değil bir zeminde oturuyoruz. Bu iki kavram tamamen farklıdır. Kayada oturmak istiyorsanız ya Bayramiç’in yüksek kesimlerine ya da Assos’a gidersiniz. Burası bir zemindir. Ova olarak geçer. En verimli toprakların olduğu kesimler… Ova kentler deprem kuvvetine karşı dezavantajlıdır. Bakıldığı zaman ağırlıklı olarak zeminlerimiz, sıvılaşma olmak üzere ben dayanacağım diyen zeminler değildir. Bu yapı buna dayanmayacak demek de değildir.
“Burada hiçbir yerleşim olmazsa ben buraya yerleşim kurmazdım”
Yeter ki mevzuata uygun, sürdürülebilir yapılardan bahsedelim. Bunu yaptığımız zaman bu konuşmalara gerek kalmıyor. Evi nereden alalım diyorlar. Ben bunu söyleyemem. Ben yericinin davranış şeklini söyleyebilirim. Bundan sonrası mevzuatlar, inşaat mühendislerine ve yönetmeliklerine kalıyor. Burada hiçbir yerleşim olmazsa ben buraya yerleşim kurmazdım. Başka yerlerden faydalanmak isterdim.
“Esenler bölgesinin kendine has başka sorunları var”
Esenler bölgesinin kendine has başka sorunları var. Esenler Mahallesi yanal, yatay genleşmeye karşı daha hassas. O bakımdan 2014 Mayıs 6.8 Gökçeada depreminde bunun etkilerini gördük. Makaslama etkisi gördük.
Riskli bölgeler tek tek sayıldı
En fazla bizim için risk oluşturacak yerler neresidir? Nerelere daha çok yoğunlaşmamız lazım? Ağırlıklı olarak Sarıçay çevresi, Barbaros Mahallesi, Troya Caddesi, TEKZEN bölgesi… Bunlar bizim için problemli yerler. Esenler Mahallesi bu bölgelere göre daha düşük risk olarak görülüyor ancak yanal deprem hareketlerine karşı hassas.
Keşke 4-5 katın üzerine çıkmasak. Bu demek değil ki çok katlı bina yapmayalım mı? Hayır, yapılabilir, çok katlı binalar da ona göre dizayn edilir ve farklı koşullar sağlanabilir.
“Orta hasar beklenir”
Bölgedeki en etkili faylar Saros, Gönen ve Edremit’tir. Ayvacık depremi yapısal unsurlara zarar verecek bir deprem değil. Kırsalda hasar olabilir. Çanakkale Merkez’i düşünelim. Çanakkale Merkez alüvyon. Burayı oluştururken, binaların statik hesaplarını yaparken, kaçlık bir ivme ile karşı karşıya kalabilirim diyorsunuz. Bugün AFAD’ın yayınlamış olduğu harita üzerinden de gidebilirsiniz. Bu fayların Çanakkale’de oluşturabilecekleri tam yıkım değil. Senaryoda zaten böyle. Orta hasar beklenir. Bunlardan bir tanesinin harekete geçmesi orta hasar oluşturabilecek niteliktedir” açıklamasında bulundu.
Tunahan Ünsal