Atanmaktan Umudu Kesti Kurye Oldu
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde Coğrafya Öğretmenliği öğrencisi olan ve moto kuryelik yaparak geçimini sağlamaya çalışan Yasin Alper ekonomik ve geleceğe yönelik kaygılarını gazetemize anlattı. Atanamayacağı için geleceğini eğitimde göremeyen Alper, ekonomik koşulları iyileştirebilmek amacıyla başladığı moto kuryelik mesleğiyle ilgili en riskli meslekler grubuna alınması gerektiğinin altını çizdi. Alper “Canının hiçbir kıymeti yok” dedi.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Coğrafya Öğretmenliği öğrencisi Yasin Alper, eğitim hayatının verdiği gelecek kaygılarıyla başladığı moto kuryelik mesleğinde şartların ne kadar zorlaştığını aktardı.
“Zaten atanamayacağım”
Alper eğitim hayatına yönelik gelecek kaygılarını anlatırken ”Normalde Coğrafya Öğretmenliği bölümünün ataması var. Yedi tane üniversitede bu bölüm var. 23’er tane öğrenci alıyor. Bir yılda 141 öğrenci mezun ediyor. Coğrafya öğretmenliğinin senelik ataması 250 kişi. Öğretmenlik okuyanları atayıp sonra 100 tane de Coğrafya bölümü öğrencisi alsalar sorun çözülüyor. Öğretmenlik okuyanları atamıyorlar, üstüne bir de bölüm öğrencilerine zorunlu formasyon getirip Coğrafya okuyanların hepsini de öğretmen yapmaya çalışıyorlar. Türkiye genelinde üniversitelerin çoğunda Coğrafya bölümü vardır. Coğrafya bölümü öğrencisi 250 bin civarı sıralamalarla yerleşir. Coğrafya Öğretmenliğinin ise en fazla 20 bindi benim girdiğim yıl. Onların alan bilgisi var diye bizden daha ayrıcalıklılar. Bu şartlarda bu mesleği yapmak istemem mantıksız, zaten atanamayacağım” ifadelerini kullandı.
“Kazanamıyorum dememe rağmen öğretmenlerden daha çok kazanıyorum”
Öğrencisi olduğu bölümden umudunu kestiğini dile getiren Alper “Eğitim gördüğüm alanda çalışmak istemiyorum. Şu an az kazanamıyorum dememe rağmen öğretmenlerden daha çok kazanıyorum. Sabah sekizde kalkıp akşam beşe kadar çalışarak kazandığım para, daha çok para kazanmak için verdiğim ek dersler ve özel dersler beni tatmin eder mi? Hiç sanmıyorum” dedi.
“Dünya üzerinde en riskli beşinci meslek moto kuryelik”
Alper, esnaf kuryelik yapısını eleştirirken “Şu an mantıklı olan pazarı gelişmemiş bir alanda ticaret yapmak. Bu sebeple 17 yaşında kuryeliğe başladım. O zaman babamdan çok para kazanıyordum. İşletme kuryeye sigorta ödemiyor, yemek vermiyor, kuryeye fatura kesiyor. Devlet kuryenin kendisinden KDV alıyor. Devlet hem işletmeden hem kuryeden alıyor. İşletme de kuryeden alıyor. Böyle olunca kuryeler kazanamamaya başladı” ifadelerini kullandı.
“Türkiye de riskli meslekler grubunda yer almıyor”
Kuryelikle yaparak geçinmenin de zorlaştığına dikkat çeken Alper “Dünya üzerinde en riskli beşinci meslek kuryelik. Ama Türkiye de riskli meslekler grubunda yer almıyor. Soğuğu var, kelle koltukta… İnşaat işçiliğinde erken emeklilik, iş güvenliği gibi imkanları varken kuryelikte böyle imkanlar yer almıyor. Karlı yağmurlu havalarda siparişler on katına çıkıyor. Artık moto kuryelik yapmak da mantıklı değil. Kurumsal olmayan yerler ekipman vermiyor, kurumsal olanlar da ekipmanı parayla satıyor. Yemek verilmiyor. TEKZEN bölgesinden, Kepez’den sipariş geliyor. Uzak olunca siparişi ulaştırmak uzun sürüyor. Yemek soğuduğu için müşteri almadığında da işletmeci sipariş ücretini senden alıyor” dedi.
“Eğer bir kuryeysen bir işletmeci için senin canının hiçbir kıymeti yok”
Alper “Kaza yaptım mesela, motorun önü tamamen dağıldı. 8 9 bin liralık masraf çıktı. Bende hiçbir şey yoktu. Arayıp kaza yaptığımı söyledim, siparişi teslim ettin mi, dedi. Eğer bir kuryeysen bir işletmeci için senin canının hiçbir kıymeti yok.”
“Riskli meslekler grubunda yer alması gerekiyor”
Meslek şehitlerini de hatırlatan Alper “Kuryelere bu yüzden daha çok ayrıcalık tanınması ve riskli meslekler grubunda yer alması gerekiyor. Geçen sene 128 tane meslek şehidi verdik. Çanakkale’de iki tane… 2021 Kasım’da mesai arkadaşım üniversitenin içinde vefat etti. Esnaf kurye olduğu için hiçbir şey yapılmadı. Giden can geri gelmez ama en azından sigortadan ailesi para alacaktı” ifadelerini kullandı.
Tunahan Ünsal