İstiklal savaşı ve Çanakkale savaşında şehit ve gazi olan askerlerimizi isimleri ve anılarıyla tanımamız, ülkemizin neler pahasına kurulduğunu bilmemiz vatandaşlık görevimiz. İşte bu kahramanlardan biri Atatürk’ün silah arkadaşı Behiç beydir. Asker, milletvekili, bakan ve diplomat Behiç Erkin, yıllarca günlük tutarak bunları “Hâtırat 1876-1958” adıyla bir kitap haline getirmiş. Türk Tarih Kurumuna basılmak üzere yüzlerce defter günlükleriyle birlikte teslim etmiş. Ama Tarih kurumu bu tarihimizin önemli kısmına ait olayları anlatan eseri arşivlerinde unutmuş. Yakın akrabalarının, Behiç beyin ölümünden yıllar sonra günlüklerin peşine düşmesiyle hatırlanıp basılmış.
Ankara’da banliyö treni duraklarından biri Behiç bey anısına “Behiç Bey İstasyonu” ismini taşır. Ancak toplumsal unutkanlığımızın bana düşen kısmının etkisi olacak hiç merak edip bu isim neden verilmiş öğrenmedim. Onuncu yıl marşındaki “Demir ağlarla ördük Anayurdu dört baştan” satırının bizzat Atatürk’ün eklettiği biliyoruz. Yabancı şirketlerin elindeki demir yollarının millileşmesini ve yeni hatların eklenmesini sağlayan ise ilk Demir yolları genel müdürü Behiç Beydir. Behiç bey 1901 yılında Kurmay subay olarak orduya katılıyor. Balkan savaşları çıktığında Selanik- İstanbul demiryolları müfettişi görevindeyken, Selanik Yunanlılar ve Bulgar’lar tarafından işgal ediliyor ve birçok Türk subayı ile birlikte esir edilerek Atina’da bir yıl kadar sürecek esaret hayatı yaşıyor. Bu işgal ile ilgili yapılan hataları dönüşünde askeri rapor olarak veriyor ama Genelkurmay hiçbir şey yapmıyor. Kitabının içine raporu eklemiş ki yaşanılan o kötü günlerin bu ibret alınacak belgesi ders olacak nitelikte. Aylarca sürmesi gereken müdafaa, hiç yapılmadan balkanlar düşmana cephanelerimizle, lokomotiflerimizle ve tren yollarını imha etmeden teslim edilivermiş.
…
Devamı Yarın Gelecek