Nöbetçi Eczaneler
Osmanlının dağıldığı yıllarda dış güçler gizli veya açık emelleri için bir araya geldiler. “Milletler Cemiyeti” adıyla Anadolu için yaptıkları planları uygulamaya koydular. Bir de iç güçler vardı ki hedefsiz ve bölünmüş haldeydiler. Büyük milletlerle kimi pazarlık yapıyor, kimi mücadele veriyordu. Hepimizin az çok bildiği bu sürecin nasıl işlediğini, yapılan pazarlıklar, anlaşmalar ve arkamızdan çevirilen dolapları öğrenmek ister misiniz? Hem de o yıllara ait, “güncel” bilgileri okumak bize çok şey katacaktır. Türkçesi ilk defa basılan kitabın adı “Türkler ve Avrupa”. Balkanlar ve Orta doğu uzmanı Fransız tarihçi Gaston Gaillard tarafından yüzyıl önce 1921’de yazılmış. Kitap içeriği Türklerin haklı olduğu yanları objektif bir dille yazdığı için Avrupalıların hoşuna gitmemiş olacak ki bir daha da basılmamış. İkinci baskısı Türkçe ve yüzyıl gecikmeyle yapılmış diyebiliriz. Ayrıca kitap basıldığında hala İstiklal savaşı sürmekte ve sonucu belli değildi. Bizimle savaşan bir ülkede böyle bir kitap yazılması yürek ister.
On dokuzuncu yy. Avrupa devletlerinin sanayileşmesinin ve sömürgeler elde etmesinin hızlandığı bir dönem. Türkler ise gelişmeler karşısında temkinli ve ağır hareket ettiği bir dönemi yaşıyor. Geniş toprakları kontrol edemiyor, devletin yerine getirmesi gereken tüm hizmetler aksıyordu. İstanbul’da ise elçiler, tacirler ve Hristiyan din adamları etkili bir yozlaşmaya sebep oluyorlardı. Fransa ile başlayan kapitülasyonlar tüm devletlere zamanla verilmiş ve kıyılarımızın kontrolü elden gitmişti. Rus’ların sıcak denizlere ulaşma amacı için yaptıkları kışkırtmalar önce Yunan’ları sonra Balkanları ve en son Ermeni’leri ayaklandırmıştı. İngilizler ise bize dost görünen elçileri ile Türk’leri Avrupa’dan ve Anadolu’dan göndermek için çeşitli manevralar yapıyordu. İşte bu planlar bu kitapta, kaynaklardan alınmış görüşme metinlerinde görülebiliyor.
İç güçler ise Mustafa Kemal’in önderliğinde Meclisin kurulmasıyla tek bir amaca kurtuluşa giden yolda birleşip gerçek bir güç oluyor. Kurtuluş savaşının Türkiye’yi parçalamaya çalışan tüm dünya güçlerine karşı yapılan mucizevi bir savaş olduğu kitaptaki bilgilerde görülebiliyor. Ayrıca kitaptan Ermeni meselesinde Ermeni’lerin yerlerinin neden değiştirilmeye gerek duyulduğunu ve bize yapılan haksızlıkları da okumak mümkün. Türk tarihine meraklı okuyucular için okunması gereken çok geniş bir tarihi ele alan ve zamanın devlet adamları ve medyasından alıntılar yapan bir kitap; Türkler ve Avrupa.
