Nöbetçi Eczaneler
Bayramiç’te üreticiler bir araya geldiler ve örgütlü bir üretim mümkün diyerek kolları sıvadılar. Kasım 2020 yılında kurulan Bayramiç Kazdağı Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi, yılda 3 bin 700 ton doluluk sağlanan soğuk hava deposunu, 5 bin tonla tam kapasite ile işletti. Çiftçinin ürettiği ürünün yüzde 80’i değerlendirildi. Elde edilen kar kooperatif üyelerine kar payı olarak dağıtılmazken, çiftçi nihayet örgütlü bir üretim yöntemine geçti. Kooperatifin kurucu üyesi, İl Genel Meclisi Başkanı Sadık Göğüsgeren ile röportaj gerçekleştirdik. Başkan Göğüsgeren, “Hedef Kooperatifler Birliği…” dedi.
Bayramiç’te üreticiler kolları sıvadı ve planlı, örgütlü, bir arada üretim yöntemini seçtiler. Bayramiç Kazdağı Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi hakkında, kooperatifin kurucu üyesi ve İl Genel Meclisi Başkanı Sadık Göğüsgeren ile röportaj gerçekleştirdik. Başkan Göğüsgeren, kooperatifin kurulma sürecinden gelinen noktaya kadar geçen süreci gazetemize özetledi.
“230 bin dönüm sulanabilir arazimiz var”
İl Genel Meclisi Başkanı ve aynı zamanda Bayramiç Kazdağı Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Kurucu Üyesi Sadık Göğüsgeren, “Bayramiç özellikle elma üretiminde 180 bin ton yıllık rekolte ile bölgemizin meyvecilik üretiminde, önder ilçelerinden bir tanesidir. Yaklaşık 230 bin dönüm sulanabilir arazimiz, verimli topraklarımız, Kazdağlarının kuzey eteklerinde, tarıma ve meyveciliğe müsaittir. Kendimize özgü çeşitlerimiz de var.
“Çiftçimizin Bayramiç merkezde kooperatifleşme çalışması yoktu”
Bayramiç beyazı dediğimiz, yaklaşık 70 bin ton kapasiteli üretimimiz var. Kırmızı nektarin, kiraz gibi çeşitlerimizde mevcut. Bunun yanında domates ve biber üretimimizde yaklaşık 40 bin ton kapasitede. Çiftçimizin Bayramiç merkezde bir örgütleşmesi, kooperatifleşme çalışması yoktu. Köylerimizde çok başarılı kooperatiflerimiz var ama Bayramiç merkezde bu adım atılmamıştı. Bayramiç Belediye Başkanı Mert Uygun ile yaptığımız görüşmelerde, Bayramiç çiftçisinin üretiminde, pazarlamasında, depolamasında, ambalajlanmasında kooperatif ihtiyacının olduğunu dile getirmiştik.
“Kooperatif kurmak hem zor bir süreçtir hem de cesaret istemektedir”
Kooperatif kurmak hem zor bir süreçtir hem de cesaret istemektedir. Binlerce başarısız kooperatif var. Üreticinin içinde olmadığı sadece yöneticilerin kurduğu kooperatifler her zaman batmaya mahkumdur. Masa başından tarımsal üretim kooperatifi kurulmuyor. Kooperatif kurucu üyelerini buy işin erbabı üreticilerden seçerek, siyasi görüş ayrımı yapmadan 7 kişilik bir kurucu yönetim ile Kasım 2020 yılında Bayramiç Kazdağı Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi’ni kurduk.
“Belediyenin egemen olduğu kooperatiflerde kooperatifler büyük zarar görmektedir”
Sonrasında, Bayramiç Belediyesi’ne ait 5 bin ton kapasiteli soğuk hava deposunu ihale yoluyla kiraladık. Burada Bayramiç Belediyesi’nin de bir hissesi var. Ancak Bayramiç Belediyesi’ni kooperatifin ana merkezi ve dinamosu yapmaktan kaçındık. Belediye Başkanımıza bize pazarlama, tanıtım konusunda yardımcı olmasını istedik ama bunun haricinde büyük ortak olmasın dedik. Kooperatifin belediyenin güdümünde bir anlayışla çalışmasına üretici arkadaşlarımız haklı olarak sıcak bakmadılar. Belediye anlayışının değişimi, yarın belediyenin egemen olduğu kooperatiflerde, kooperatife çok büyük zarar vermektedir ve bunun örnekleri de vardır.
“Çok ağır eleştiriler aldık”
Çok ağır eleştiriler aldık. Bayramiç Belediyesi neden kendi soğuk hava deposunu işletmiyor da kooperatife veriyor hatta peşkeş çekiyor diyenler oldu. Bizden önceki yıllarda, yılda 3 bin 700 ton ortalama doluluk sağlayabilen soğuk hava deposunu, bu yıl 5 bin ton tam kapasite ile işletilmesini başardık.
“Cumhuriyet Halk Partili belediyelerden Pazar desteği istedik”
Bu sene pandemi şartlarından dolayı Pazar zorluğu çektik. Sadece Bayramiç Kooperatifi değil, Türkiye’deki bütün soğuk hava depoları ve kooperatifler bu sıkıntıyı çekti. Ürünler süpermarketlerde, hak ettikleri değerin 4’te 1’i fiyata satıldı. Bu süreçte Cumhuriyet Halk Partili belediyelerden Pazar desteği istedik. Gittiğimiz her belediyeden ama 10 ton ama 200 ton satış desteği aldık. Bunu gören tüccarlar, üretmenin başka bir yolu olduğunu ve başka alternatifler olduğunu gördü. Bu sefer de tüccarda mal alımına ilgi gösterdi.
“Ürünlerimizin yüzde 80’ine yakınını değerlendirdik”
Geçen 3 aylık süre içerisinde, soğuk hava deposundaki ürünlerimizin yüzde 80’ine yakınını değerlendirdik. Çiftçimizin ürünü değer kazandı ve üreticimizin yüzü güldü. 7-8 aylık kooperatifimiz ilk sınavını başarı ile verdik.
“Üyelerimiz kooperatif gelirlerinden hiç kar payı almayacaklar”
Yönetim Kurulumuzda, kooperatifimiz ile ilgili aldığımız ilk karar, bu sene elde edilecek karın kooperatif üyeleri tarafından kar payı olarak dağıtılmaması kararı aldık. Gerek kurucu üyelerimiz, gerek kooperatif üyelerimiz, kooperatif gelirlerinden hiç kar almayacaklar. Elimize geçen ödenek ile önümüzdeki yıl paketleme ve ambalajlama tesisleri kuracağız. Zaman zaman çiftçimize uygun fiyata toptan gübre desteği sunacağız. Bölgedeki diğer kooperatifler ile de el ele verdik.
“Bayramiç Kooperatifler Birliği kurma düşüncesindeyiz”
Umarız önümüzdeki yıllarda çok yüksek kalite ve tonaja sahip kooperatiflerimizi bir araya getirip, Bayramiç Kooperatifler Birliği kurma düşüncesindeyiz. Bu birlik vasıtasıyla İstanbul hal piyasasında söz sahibi olacağız ve ihracata yönelik çalışmalarımız olacak. Çiftçimizin kalkınması, bölgemizin kalkınması için bu çalışmalar bizim için çok önemli. Toplumsal örgütlenme, dayanışma ve birlikte büyüme demek ki böyle oluyor” açıklamasında bulundu.
Tunahan Ünsal
