Nöbetçi Eczaneler
Ülkemizdeki planlama sorunları yıllar öncesine dayanıyor ve zor günler geçirdiğimiz son yıllarda bu plansızlığın veya yanlış planların ceremesini bizler çekiyoruz. Önce yaşadığımız sorunların bir kaçını sıralarsak: İşsizlik; gençler iş bulamıyor. Kuraklık ve tarımsal üretimde azalma. İthalata dayalı üretim ve tüketim. Eğitimde oturtulamamış kurallar ve sistem sorunları. Sağlıkta yetersiz hizmet, maliyetli sağlık harcamaları. vb. Bu sorunları yıllardır büyüyerek çözülemez hale getiren, planlama yapması gereken kurumların planlama, yürütme ve uygulamada yetersiz kalmalarıdır.
Dikkat edilirse sorunların tümü bir birinden bağımsız değiller. Domino taşları gibi bir birlerini devirip bizleri altında bırakıyor. Kuraklık dünya çapında artıyor. Küresel kuraklık önlenemez ama yerel çözümler yıllar öncesinden hazırlanabilirdi. Sulamada verimli yöntemler zamanında çiftçilere ulaştırılabilirdi, yerli tohumlar, kuraklığa dayanıklı tohumlar çiftçiye dağıtılabilirdi. Kentlerin nüfusunun dengeli dağılımı sağlanabilir, mega kentlere engel olunabilirdi, su rezervlerinin korunması sağlanabilirdi. Tarımsal üretim düşüyor, kırsal nüfus azalıyor ama ülkemiz nüfusu artıyor. Bu çelişkili gelişme acaba çiftçimizin toprağında mutlu olamaması, ürününün değerini bulamamasının sonucu olabilir mi? Çiftçilerin çocukları babalarının çektiği bu eziyeti göze alamayıp, asgari ücrete razı olup kentlere göçmesi sonucunu ortaya çıkarmıştır.
Bu gençler eğitim hayatları boyunca değişen sistemler ve sınav çeşitlerinden yüzlerinin akıyla çıktılar ama iş başvurularında hep kayrılanlar öne geçti. Okudular ama işsizlik yüzünden evlerine ekmek götüremiyorlar. Çiftçi babalarından daha dertli durumdalar. Sağlık sorunları şehirlerdeki nüfus artışına cevap verebilecek durumda değil. Sağlık personeli iş yükünden bunalmış durumda. Hastayı dinlemeye vakitleri yok. Onun yerine hastayı tahlile sevk edip, teşhis cihazlarına yüklenip, sonucu kağıttan okuyup teşhis koyuyorlar. Hastalar yurt dışı menşeili ilaçlardan paket paket tüketiyorlar. İyileşmezse hastaneye başvurup, sistemi tekrar meşgul etmesi ile devam eden bir süreç yaşanıyor. Bütçenin azımsanmayacak bir oranı tedavi masraflarına harcanıyor.
Sanayi ne durumda? Yıllardır dışarıdan ucuza alınabilen her ürün için üretimden vazgeçtik. Peki teknoloji yatırımı, araştırma geliştirme, patentli yerli ürünler, gençlerin üretim etkinliğinin teşvik edilmesi gibi ekonomik alanlarda neler yapıldı? Sonuç ortada dev konteyner gemileri uzak doğudan basit plastik ürünlerden başlayıp en pahalı ürünlere kadar ithal malları, limanlarımıza taşıyor. Bu ihtiyaçları üretmesi gereken gençler işsizlik sorunu ile baş etmeye çalışıyor. Son 15-20 yıldır Ülkede inşaat sektörü, yol yapımı, hafriyat, taşıma alanları iş gücüne ihtiyaç duyulan alanlar. İnşaat sektörü araştırma geliştirme, eğitim, teknoloji yatırımı gerektirmiyor. Sonuçta dünya ile rekabet de yok. Ürettiğimiz bir mamul olmayınca dünyaya ihraç edeceğimiz sürekliliği olan bir ürün de yok. Yani o konteyner gemileri boğazdan boş dönüyor.
Bir zamanlar Devlet Planlama Teşkilatı vardı beşer yıllık planlar yaparak geleceğe yön vermesi gerekiyordu. Acaba bu teşkilat mı görevini yapmadı dersek, 2011 yılında kapatılmış bile. Planlamayla bir sorunumuz var galiba. Günlük sorunlara, günlük çözümler bulunuyor. Sonrada haber yapıp halka bak nasıl sorunların üzerine gidiyoruz görüntüsü veriliyor. Etrafımıza bakınca gelecekte bu sorunları yaşamayız, bak gerekli müdahaleler yapılıyor diyebiliyor muyuz? Sorunların üzerine giden plan da yok, kurum da yok ortada.
Gençlere fırsat verilmeli. Hangi alanda çalışmak istiyorsa istesin. Teknoloji, eğitim, araştırma geliştirme teşvikleriyle gençler tekrar ekonomiye kazandırılmalı. Gençler sonucu belirsiz işsizlik problemi ile değil, ülkemizin geleceğinin planlanması yönünde uğraşacakları alanlarda kullanmamız gerekir. Bugünler plansızlıkla kaybedildi, gelecek kuşakların refah içinde yaşayacakları yarınları planlayabilecek gençlere engel olmayalım. Gençlerin ve arkasından gelecek çocukların önünü açalım.
