Covid-19’un faturası: “Kapatıyoruz”

Pandemi sürecinde, Mart ayından itibaren, ekonomik olarak en büyük darbeyi yiyen esnaf, bir darbe ile daha karşılaştı. Yeni tedbirlerin açıklanması ile çay bahçeleri, kıraathaneler, kahvehaneler, kafeler, barlar kepenkleri indirdi. Çarşı bölgesinde, son günlerde görülen tabelalar, “Satılık, Devren Kiralık ve Kapatıyoruz” oldu. Mart döneminde çekilen kredilerin geri ödemeleri, yüksek dükkan kiraları, yeni tedbirler derken, esnafın canı cıktı. Bazı dükkanlar kapanmaya başladı, bazıları ise daha düşük kiralı yerlere taşındı. Sokakta koronavirüsün faturası pahalıya patladı.

Mart ayından beri tedbirler ve kısıtlamalar ile boğuşan dükkan sahipleri ve o dükkanlarda çalışan emekçiler, canlarından bezdi. Alınan kapatma ve kısıtlama kararları Mart ayında atlatılmıştı. O dönem kredi çeken esnaflar bir şekilde ayakta durmayı başarmıştı.

Çekilen kredilerin geri ödemeleri başladı ve esnaf yüksek kiralarla birlikte iyice köşeye sıkıştı. Çanakkale’de bir çok işletme sahibi, bankalara giderek, borçlarını yapılandırıp, dükkanlarının kepenklerini indirdiler. Dükkan sahipleri çözümü kapatmakta ya da dükkanlarını daha düşük kiralı yerlere taşımakta bulsa da emekçilerin hali daha zor.

Kafelerde, barlarda ve dükkanlarda çalışan emekçiler, yeni tedbirlerle birlikte işsiz kaldılar. Çalışılan dükkanlar kepenkleri indirince, çalışanlar da evlere kapandılar. Zorunlu olarak evde kalan yurttaşlar, işsizlikle, ev kirasıyla, faturalarla boğuşur duruma düştüler. Ücretsiz izne çıkartılan emekçiler, kısa çalışma ödeneği ile aylardır sigorta primleri yatmayan ücretli çalışanların durumu iyice arapsaçına döndü.

İşçiler, en azından korona döneminde iş var, bir şekilde akmasa da damlıyor derken, dükkan sahipleri ve esnaflar, sürekli açılıp kapanmaktan dert yandılar. Yapılan gözlemler neticesinde, Çarşı Caddesi’deki bankalarda hesapları olan esnaflar, borçlarını yapılandırdılar. Her türlü tedbire ve önleme hazırlıklı hale gelerek, dükkanlarını kapatmak için yeni tedbirleri bekler oldular. Kısıtlamalardan ve koronavirüs belasından bıkan vatandaş ise çareyi devretmekte buldu.

Çanakkale’de koronavirüsün faturası vatandaşlara pahalıya patlarken, artan vakalarda açık işletmeler için risk oluşturmaya devam ediyor.

Tunahan Ünsal