Nöbetçi Eczaneler
Meşhur Çanakkale domatesi, büyük zahmetle tarlalarda yetiştirilip, toplanarak tüketicinin mutfağına girdi. Harcadığı emeklerin karşılığında para kazanmayı hedefleyen üretici ise, düşük fiyatlar nedeniyle domatesten beklediği kazancı bir türlü elde edemedi. Sezon, domates üreticisi için oldukça kötü geçti. Tarladan toplanan domatesin toptancıya satışı bir ara 35 kuruşa kadar düştü. Maliyetleri karşılayamamaktan yakınan üreticilerin hayali, son turfanda ürünlerden para kazanmaktı. Ancak, bu da Çanakkale’de bazı bölgelere düşen kırağı nedeniyle tam olarak gerçekleşemedi. Kırağı düşen yerlerdeki üreticilerin hayalleri suya düşerken, bu doğa olayından etkilenmeyen belli sayıdaki üretici ise bekledikleri gibi para kazanabildi.
Fiyatlar 35 kuruşa kadar düştü.
Bu cümleden yola çıkıp üreticinin maliyetleri karşılayamadığı gerçeğine ulaşmak pek de zor değil.
Fiyatların yükseldiği de oldu kısa bir süreliğine…
Çanakkale Ziraat Odası Başkanı İsmail Kaya o dönemi şöyle anlatıyor: “Domates fiyatları 50-60 kuruşlardan 1 hafta 10 gün içerisinde 1.25- 1.50 TL’ye yükseldi. Yaklaşık 15 gün süreyle de fiyatlar bu seviyede kaldı. Bu zaman diliminde üretim yapan arkadaşlarımız belli ölçüde memnun oldu. Ancak son turfanda domates üretimi Çanakkale’de ciddi şekilde risk teşkil eder. Havaların soğuması ile birlikte kırağı tehlikesi oluşur. Kırağı düştüğünde de domates üretimi sonlandırılır. Ürünleri arazide kalır, bozulur ve çürür. Geçen hafta içinde don uyarıları vardı. Son turfanda üretim yapan üreticilerde tarladaki ürünlerinin üzerini tüllerle kapatarak kırağı olayını aşmaya gayret ettiler. O arada kırağı yağdı. Bu olayı kısmen aşan üreticiler de oldu, aşamayanlar da. Bu olayı aşan üreticiler hala daha mallarını toplamaya devam ediyorlar. Ancak son 15-20 günü saymadığımız takdirde fiyat noktasında çok sakıntılı bir yıl geçirdik. Son günlerde üretici domatesten tatmin edici bir kazanç elde ediyor” diyor.
Son söz tabii ki üreticinin olmalı…
Çanakkale merkeze bağlı Halileli Köyü’nde domates üreten ve ürünlerini kent merkezinde kurulan pazarda satan 45 yaşındaki Fatma Çakıl diyor ki;
“Ürettiğimiz domatesler şimdiye kadar hiç para etmedi. Köylerde aracılar kazanıyor, biz kazanamıyoruz bu domatesten. Yazın 35 kuruştan domates verdik toptancılara. Şu anda son turfanda domatesi köyde toptancıya 1 TL’den veriyoruz. Ama pazardaki sergimizde 2-2.5 TL fiyat kurtarıyor ve böyle satıyoruz. Ama alıcı domatese sezon boyunca 35 kuruş ile 50 kuruş fiyatla çekti. Biz bir şey kazanmadık bu domatesten.”
Her yıl olduğu gibi isterseniz ‘aracılar kazandı, domateste fiyat oyunu, üretici yine ağladı’ deyip yorumlar yapın fakat ne olur üreticinin sesini de duyun. Çünkü çözümü üreteni dinleyenler bulacak.
