Can çekişiyorlar

Kentte ikinci el kitap satışı gerçekleştiren sahaflar birer birer kapanıyor. Kâğıt fiyatlarına gelen zamlar sıfır kitapların etiket fiyatlarını yükseltirken ikinci el kitaplarda bundan etkilendi. Dükkân masraflarını karşılayamayan sahaflar kitaplarını evlerine götürerek internet üzerinden satışa başladılar. Gölge Kitabevi sahibi Duygu Dündar “Sahafların en önemli özelliği, müşterilerine ucuz kitap imkânı sunabilmesidir. Ama yeni kitapların fiyatlarının artmasıyla beraber bundan ikinci el kitapları da etkilendi ve doğal olarak onların da fiyatları artmak durumunda kaldı. Sahaflar can çekişiyor. Hatta birçok sahaf ne yazık ki dükkanlarını kapatmak zorunda kalıyorlar ya da sahaflarını kendi evlerine taşıyıp bu işi internet üzerinden yürütmeye çalışıyorlar” dedi.

Sahaf kültürü, kitabevlerinin yavaş yavaş kapanmasıyla yok oluyor. Türkiye’de en çok kitap okuyan illerden birisi olan Çanakkale’de vatandaşların ikinci el kitap alacağı noktalar azalmaya başladı. Sıfır kitap fiyatlarının artmasıyla doğru orantılı olarak ikinci el kitap fiyatları da arttı. Gölge Kitabevi sahibi Duygu Dündar sahaf kurmayı planlayan gençlerin çok umutlu olmaması gerektiğini, mesleğin yavaş yavaş yok olduğunu belirtiyor.

SAHAFLIK YOK OLUYOR

Sahaf Duygu Dündar “Üretimin düşmesiyle beraber ticaret çok zayıfladı. Maliyetler de hesaba katılınca adeta astarı yüzünden pahalı bir hale geldi. Sahafların en önemli özelliği, müşterilerine ucuz kitap imkânı sunabilmesidir. Ama yeni kitapların fiyatlarının artmasıyla beraber bundan ikinci el kitapları da etkilendi ve doğal olarak onların da fiyatları artmak durumunda kaldı. Örnek veriyorum ‘100 TL’ye alınan bir kitabı sahafa satarken belirli ücretlerden o kitabı alabiliyoruz, maliyetleri de hesaba katarsak biz de ona göre bir hesap biçme zorunda kalıyoruz.’ Fakat biz son dönemdeki zamlara rağmen henüz kitaplarımızda bir fiyat artışına gitmedik, zamların devamı durumunda ne yazık ki biz de fiyatlarımızı yukarıya doğru çekme durumunda kalabiliriz. Sahaf kurmayı planlayan gençlerimiz varsa, maddi anlamda çok bir beklentileri olmamalı. Ve ayrıca üzülerek söylüyorum ki yavaş yavaş yok olan bir meslek. Ayrıca Türkiye’de genç nesil sahaflardan biri de Gölge Kitabevi olabilir. İnternet yoluyla yapılan satışların faydası olduğu kadar zararı da mevcut. İnternet alışverişi doğru kullanıldığı takdirde, devamlılığı mümkün fakat bize maddi yönden bir artısı pek yok. Sahaf kültürü tabi ki de yok oluyor. Biz Gölge Kitabevi olarak kitapların içinden çıkan kartlar, mektuplar çeşitli eşyaları saklayarak bunları panomuza asıyoruz. Aslında bir nevi o panoda anıları ve yaşanmışlıkları da sergilemiş oluyoruz. Ve gelen okuyucularımıza da bu görselleri sergilemekten memnuniyet duyuyoruz. Birçok şey artık temaslı halden çıktığı için büyük bir biçim değiştirdi. Sahafların en önemli özelliklerinden biri de insan diyaloğudur. Sahaflar ve kitabevleri aslında aynı düşünme ve ortak özelliklere sahip insanların buluşma yerleridir. Ama sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle beraber, sosyalleşme biçimlerimiz de büyük bir oranda değişti. Eskiden buraya sohbet etmeye, sosyalleşmeye gelen birçok okuyucumuz vardı fakat son yıllarda bu oran oldukça azaldı. Arka bahçemizde birbirleriyle tanışıp, belirli konularda tartışıp, fikir alışverişi yapan insanlar artık ne yazık ki tartışma platformlarımızın dijitalleşmesiyle beraber yüz yüze görüşmeyi tercih etmiyorlar. Buna rağmen hala sahafları önemseyen, sahafta vakit geçirmekten zevk alan insanlardan dolayı bu kültür yok olmadı. Ama 70’lerdeki etkisi tabi ki de yok.” dedi.

Sahafların can çekiştiğini belirten Dündar “Hatta birçok sahaf ne yazık ki dükkanlarını kapatmak zorunda kalıyorlar. Ya da sahaflarını kendi evlerine taşıyıp bu işi internet üzerinden yürütmeye çalışıyorlar. Çünkü gerçekten bir işyerinin devamlılığı için giderler çok fazla, bu yüzden de birçok meslektaşım ya iş değişikliğine gidiyor ya da masrafları olabildiğince düşürüp çabalamaya devam etmeye çalışıyorlar. Örneğin Çanakkale’de bir sahaf arkadaşım işine artık evden devam ediyor. Üyesi olduğumuz sitelerden bol bol toplu kitap siparişi alıyoruz, bu da mesleğin yavaş yavaş üzülerek söylüyorum ki yok olmaya başladığını gösteriyor. Sahaf çok önemli bir kültür aslında, bir şehrin yaşam ve kültür biçimi anlamına geliyor. Her bir kitapçı ve sahaf kapandığında da bu değerlerden birini kaybetmiş oluyoruz. “ifadelerini kullandı.

Nedim Bayhan