Nöbetçi Eczaneler
Gelibolu İskelesi’nde, son yıllarda GESTAŞ ile GELÇAR firması arasında yaşanan gerginlik vatandaşları olumsuz olarak etkiliyor. GELÇAR firmasının, Gelibolu iskelesinde 2 rampası varken, 1 rampa iptal edildi. GESTAŞ’ın ise 1 rampa sayısı 2’ye çıkarıldı. Bu iddiaların sahibi GELÇAR Genel Müdürü Suat Berinbe, yaşanan sorunla ilgili gazetemize açıklamalarda bulundu. Berinbe, “Burada sorundan ziyade sorunlar zinciri var” derken, “Gemi doluyor kalkmak için rakip GESTAŞ’ın belirlemiş olduğu sefer tarifesine göre gündüz 45 dakika gece ise 1 saat bekliyor” dedi. Haksız rekabet koşullarında vatandaşlara hizmet etmeye çalıştıklarını belirten Berinbe, 2 rampa ile çalışsaydık tarife sıkıntısı ve bekleme problemi olmazdı ifadelerini kullandı.
Gelibolu iskelesine, hem Lapseki’den GESTAŞ firmasının gemileri hem de Çardak’tan GELÇAR firmasının gemileri aktif bir şekilde yanaşmaya devam ediyorlar. Gelibolu iskelesinde mevcut koşullarda GESTAŞ’ın iki rampası bulunurken, GELÇAR’ın kullandığı 1 rampa bulunuyor. GELÇAR Genel Müdürü Suat Berinbe’nin ifadelerine göre, GELÇAR her rampayı kullandığında GESTAŞ firmasına kapak başı para ödediğini ve bu bedelin ise pandemi döneminde yüzde 100’den fazla arttırıldığını belirtti.
GELÇAR ile GESTAŞ firmaları arasında yaşanan rekabet sorunu ile ilgili GELÇAR Genel Müdürü Suat Berinbe ile röportaj gerçekleştirdik.
“Gelibolu-Çardak hattında 5 gemi var”
GELÇAR Genel Müdürü Suat Berinbe, “Gelibolu- Çardak hattında şu anda aktif bir şekilde çalışan 5 gemi var. Bu gemilerden 2 tanesi GESTAŞ firmasına ait, 3 tanesi ise GELÇAR bünyesindeki diğer firmalara ait.
“Burada sorundan ziyade sorunlar zinciri var”
Burada sorundan ziyade sorunlar zinciri var. GESTAŞ buranın şu an için geçici işletmeciliğini yürütüyor. 1952 yılından 2013 yılına kadar Gelibolu iskelesinin işletici kuruluşu Gelibolu Belediyesi idi. Gelibolu Belediyesi’nden, Türkiye Deniz İşletmeleri’ne ondan sonrada 2014 yılında İl Özel İdaresi’ne 30 yıllığına verildi. 2015 yılında da İl Özel İdaresi encümen kararı ile GESTAŞ’a 10 yıllığına o anki elinde olan gemilerle beraber işletme hakkı verildi. GESTAŞ hem bizimle beraber taşımacılık yapan rakip firma hem de çalıştığımız iskelenin geçici sahibi. Kendi koyduğu kurallar ve arkalarında olan devlet desteğine rağmen rekabet sağlamaya çalışıyoruz.
“GESTAŞ yüzde 100’ün üzerinde bir fiyat artışı yaptı“
Biz bu hatta çalışabilmemiz için GESTAŞ ile kapak sözleşmesi imzalıyoruz. Bizim her gemimiz Gelibolu’ya kapak koyduğu anda bir bedel ödüyor. Bu rakamların artışını GESTAŞ kendisi yapıyor. Geçen sene pandemiye rağmen, GESTAŞ yüzde 100’ün üzerinde bir fiyat artışı yaptı. Küçük gemiler 164 TL’den 350 TL’lere, büyük gemiler 248 TL’den 500 TL’ye… Buna rağmen biz hiçbir şekilde istihdamımızı azaltmadık. 100’e yakın çalışanımız var. Gelibolu için bu yüz rakamı çok büyük bir rakam. Bacasız fabrika diyebilirim. Bu şartlarda rekabet sağlamaya çalışıyoruz.
“Gemilerimiz 20-25 dakikada doluyor ama kalkış için GESTAŞ’ın müsaade ettiği saati bekliyoruz”
Bu günlerde yaşadığımız sıcak sorunlardan bir tanesi de sefer tarifeleri. “Gemi doluyor neden kalkmıyoruz?” tepkisi ile karşılaşıyoruz. Kalkmıyoruz değil kalkamıyoruz. GESTAŞ, bize bir sefer tarifesi yapıyor siz bu sefer tarifesine uymak zorundasınız diyor. 20 dakikada gemimiz doluyor. Gündüz 45 dakika, gece 1 saat beklemek zorunda kalıyoruz. Müşteri sıraya girdiği zaman hangi gemi hızlı gidiyorsa orayı tercih ediyor. Bizim müşterilerimiz bu sebepten ötürü, gecikmelerden dolayı GESTAŞ’a yöneliyorlar. 2020 yılının Aralık ayından beri bu sorunu yaşıyoruz. GESTAŞ kontrolü tek eline aldı.
“GESTAŞ ile diyaloğumuz çok fazla yok”
GESTAŞ ile diyaloğumuz çok fazla yok. GESTAŞ yeri geldiği zaman biz devletiz, yeri geldiği zaman bir özel işletmeyiz demektedir. Hukuki yollardan hakkımızı arıyoruz. Mülki amirlerimize de sorunları aktarıyoruz.
GELÇAR’ın bir rampası kapatılırken, GESTAŞ’a yeni rampa
2019 yılında Temmuz ayından önce Gelibolu iskelesinde, GELÇAR 2 rampa olarak çalışıyordu. 2019 Nisan ayında, Köylere Hizmet Götürme kanalından Gelibolu İskelesi’nin rampaları yenileniyor. Yenilenirken de eski rampalar yenilenirken, GESTAŞ’ın 1 rampası, 2’ye çıkartılıyor. Biz böyle Mayıs ayına kadar çalıştık. Mayıs ayından sonra gemimizden bir yolcu, kapak açılmadan inmeye çalıştığı için orada bir kaza oluyor. Kazadan sonra bizim bir rampamız kapatılıyor. Kapatılma gerekçesi ise işletme izin belgesinin olmamasıymış. Madem izin belgesi yok neden dünyanın masrafı yapılarak rampamız yapıldı ve madem yapıldı neden GESTAŞ kendisine yaptığı rampaya işletme izin belgesi alırken yıllarca bizim kullandığımız, yenilenen rampaya izin belgesi almadı? Beton dökerek kapatmayı tercih etti? Devletin ödeneği çöp oldu? Bunu sorgulamak ve de GESTAŞ yetkililerine sormak lazım? Uzun araç kuyruklarında saatlerce aç, susuz ve büyük sıkıntılar çektirilen vatandaşların ahı, bedduası alınıyor.
“2 rampa ile çalışmaya devam etseydik, tarife sıkıntısı ve kuyrukta bekleme problemi oluşmazdı”
Yıllarca iki rampa ile çalışırken, Mayıs 2020’den sonra tek rampa ile çalışıyoruz. Hızımızın düşmesi vatandaşların sırada daha çok beklemesine ve bizim ticari kaybımıza neden oluyor. Biz 2 rampa ile çalışmaya devam etseydik, tarife sıkıntısı ve kuyrukta bekleme problemi oluşmazdı. Problemler zincirinin en büyük halkası bizim kullandığımız 1 rampanın kapanmasından dolayıdır. 1997 yılından itibaren biz burayı aktif bir şekilde kullanmaktayız. Yıllardan beri o rampaları biz kullanıyoruz. Çok eskiden beri biz burada varız. Ahşap gemilerden, arabalı feribotlara kadar geldik ve yeni feribot iskelesiyle beraber gemilerimizi büyütmeye, yatırımlarımızı artırmaya devam edeceğiz. Hiçbir şekilde pes etmeyi düşünmüyoruz” açıklamasında bulundu.
Tunahan Ünsal
