Nöbetçi Eczaneler
İsmini Mustafa Kemal Atatürk’ün verdiği, Cumhuriyet döneminde üretilen bir denizaltı Atılay… Adı çok bilinmese de Atılay 77 yıldır 38 mürettebatı ile Çanakkale’de yatmaya devam ediyor.
Cumhuriyet döneminin üretmiş olduğu en büyük eserler arasında hep Saldıray, Batıray, Yıldıray ve Atılay da gösterildi. Cumhuriyetin tüm imkanları ile üretilen ve isimlerinin bizzat Mustafa Kemal Atatürk tarafından verildiği, hecelerinin sonları Ay ile bittiği için “Ay sınıfı” denizaltılarımız…
“Görev icabı Gölcük’ten Çanakkale’ye geldi”
İşte o denizaltılarımızdan bir tanesi Atılay, 2. Dünya Savaşı yıllarında bir görevi icra etmek üzere Gölcük’ten yola çıkarak Çanakkale’ye geldi. Atılay, savaş döneminde boğazlardan gemi geçişini engellemek için döşenene manyetik kabloların çalışıp çalışmadığını kontrol etmek üzere görev için denize açıldı.
“Tarihler 14 Temmuz’u gösteriyordu”
Tarihler 14 Temmuz’u gösterdiğinde Atılay Çanakkale Boğazı’nın açıklarında boğaza dalış yaptı. Akıntılı deniz ve kötü hava şartları görevi bir hayli olumsuz etkilemiş ve dalış yapan Atılay’dan bir daha haber alınamamıştı. Atılay’ın dalış yaparken, battı şamandırası bıraktığı görüldü ve şamandıra vesilesiyle arama çalışmaları başlatıldı. Bir süre sonra şamandıranın ipi koptu ve arama faaliyetleri bir türlü sonuç vermedi.
Böylece Atılay Çanakkale’de 75 metre derinlikte, 6 subay, 17 astsubay ve 16 erden oluşan 38 mürettebatı ile ebedi uykuya çekildi.
“1 kişi kurtuldu”
O gün o denizaltıdan bir kişi sağ kurtulmayı başardı. O kişi kumanya almak için denizaltıdan karaya çıkan Er Ahmet Bağdat’tı…
“77 yıldır Çanakkale Boğazı’nda…”
Yıllar sonra yapılan aramalarda denizaltının 1. Dünya Savaşı yıllarında boğaza döşenen mayınlardan birisine çarptığı fark edildi. Kazanın sebebi ise kötü hava şartları ve akıntı olarak belirlendi. Atılay böylece Cumhuriyet tarihinin en feci kazalarından birisine ev sahipliği yaptı. 39 askerin şehit olduğu, kendi ürettiğimiz ve ismini Atatürk’ün verdiği denizaltımız tam 77 yıldır Çanakkale Boğazı’nda yatmaya devam ediyor.
Yaz mevsimine girmemiz ve Temmuz ayına sayılı günler kalmaması neticesinde Atılay tekrar gündeme gelmeye devam ediyor.
Tunahan Ünsal
Atılay denizaltısı