Nöbetçi Eczaneler
Her gün ayrı bir haber, ayrı bir araştırma ve çarpıcı görüntülerle karşımıza çıkan deniz kirliliğinde en büyük rolü oynayan plastikler, çoğu zaman fark etmesek de hayatımızı olumsuz anlamda etkilemeye devam ediyor. Bir plastik torba, doğada 1000 yılda yok oluyor. Çanakkale Troya Çevre Derneği Başkanı Oral Kaya, gazetemizle paylaştığı görüşlerinde kentimizin durumunu anlatırken önlem alınması gerektiğini vurguladı.
Çevre oluşumları ve üniversitelerin araştırmaları ile haberler her gün plastiklerle ilgili çarpıcı bir detayı yüzümüze vuruyor. Çöpten görünmeyen dalgalar, plastik atıklar sebebi ile yaşamı yitiren hayvanlar…
Gözler önüne serilen bu acı tablo, canlı yaşamını tehdit ederken üzerimize düşen sorumlulukları Çanakkale Troya Çevre Derneği Başkanı Oral Kaya, ile konuştuk.
Kaya, sorularımızı yanıtlayarak; sorunun evrensel olduğunu aktarırken kent özelindeki izlenimlerini paylaştı ve “Çanakkale denizi Ege ve Marmara’ya bağlanıyor. Olay aslında bir yerde değil. Tüm dünyayı aynı konu ilgilendiriyor. Aynı zamanda tüm dünyanın da karşı karşıya olduğu büyük bir sorun böylece gözler önüne seriliyor.
Plastik petrokimyasal bir üründür. Fosil yakıt denen bir malzemedir. Özellikle 80 senedir hayatımızda var olan bir şey. Biz bunu kullanmaya başladıktan sonra tek kullanımlık olarak algıladık. Bugüne kadar yok etmedik. 80 yıldır kullandığımız için çöpler denizler ulaşmaya başladı.” açıklaması ile konuşmasına başladı.
“SAHİL ÇÖPLERİ ÇANAKKALE’DE BÜYÜK SORUN”
Çanakkale sahillerinde de bu durumun tehdit oluşturduğunu belirten Kaya; “Çanakkale özeline indiğimizde aynı şekilde akıntılar ve rüzgarlarla sahillerde yoğun bir şekilde plastik atık malzeme ile karşı karşıyayız. Bu da karşımıza çıkan büyük bir sorun. Tabii temel sorun plastiğin hızlı şekilde geri dönüşmüyor olması. Çöpe ayrıştırarak attığınızda aynı kağıt gibi rahatlıkla dönüştürebilirsiniz. Geri dönüştürdükten sonra tekrar kullanım için de avantaj olur.” dedi.
“AYRIŞTIRILDIKTAN SONRA NE OLUYOR?”
Çanakkale’de atıkların belediyenin girişimi ile ayrılmasının güzel olduğunu fakat asıl dikkatin geri dönüşüme çekilmesi gerektiğini vurgulayan Kaya; “Çanakkale’de iyi giden bazı şeyler de var. Belediye yaklaşık 5 yıldır bir geri dönüşüm sistemini kullanıyor. Avrupa Birliği Projesi ile gerçekleşmişti, Türkiye’deki 2 ilde olan bir uygulama ile. Bu büyük bir fırsat oldu. Çanakkale’deki çöplerin ayrıştırılması sağlanıyor. Peki ayrıştırıldıktan sonra ne oluyor? Asıl sorun burada karşımıza çıkıyor. Ayrışan plastiklerin geri dönüşüm tesislerine gitmesi gerekiyor. Ancak şu anda yaklaşık %80’i preslenip depolanıyor.”
“PLASTİK MALZEME ENİNDE SONUNDA İNSANA DÖNÜYOR”
Birçok türün tehdit altında olduğunu belirten Kaya; “Plastik malzemeler eninde sonunda doğadan hayvanlar aracılığıyla bize dönüyor. Zirai zehirlerin bitkiler aracılığıyla bize geçmesi gibi aynı şekilde plastik maddeler de eridiğinde gıda zincirinin içine girerek hayvanlar aracılığıyla bize dönüyor. Büyük üniversitelerde yapılan araştırmalarda balıkların vücudunda plastik partiküllerine ulaşıldı. Biz sağlıklı balık yemiyoruz. Balıklar aracılığıyla plastik yiyoruz. Zaten birçok tür de tehdit altında.” şeklinde konuştu.
NELER YAPILABİLİR?
Kaya kişisel ve yerel yönetim anlamında alınabilecek önlemleri ise şöyle anlattı: “Aslında çok pratik şeyler yapılabilir. Plastik bardaklar yerine cam bardaklar kullanılabilir. Mümkün olduğu kadar dönüşebilen ürünler kullanılmalı. En azından plastiklerin uzun süre kullanılması sağlanabilir. Marketlerde az ürünle çok fazla plastik poşet alanlar var. Bunun yerine kese kağıtları ya da fileler kullanılabilir.
Mümkün olduğu kadar tekrar kullanımı sağlamak lazım. Market poşetinizi cebinize koyun tekrar kullanın. Mümkünse tamamen uzaklaşın alternatifini kullanın.
Belediyelerin yapabileceği en önemli şeylerden biri, Bozcaada örneğindeki gibi plastik torbayı yasaklamak. Aslında çok basit. Yapılmayacak bir şey yok. Aynı şey Çanakkale pazarında da aynı uygulama yapılabilir.”
Yıldız Sağlam
