Yiyecek seçimlerimiz regl dönemi, menopoz, hamilelik, emzirme ve bazı kanser türleri gibi yalnızca kadınları etkileyen sağlık meselelerinde büyük rol oynuyor.
Deri kanserinin dışında, göğüs kanseri kadınlar arasında en sık rastlanan kanser türü. Yaşam seçimlerimizin göğüs kanseri riskini nasıl etkilediğini araştırmak için uzmanlar 30 bin kadar göğüs kanseri hikayesi olmayan menopoz geçirmiş kadını yedi yıl boyunca takip etti. Alkolü sınırlandırmak, daha çok bitki kaynaklı beslenenler ve normal vücut ağırlığını koruyan kadınlar %62 oranında daha az göğüs kanseri riski ile karşı karşıya kaldılar.
Bitki bazlı beslenme ve her gün yapılan yürüyüş sadece iki hafta içinde bile kansere karşı savunma mekanizmasını gözle görülür şekilde arttırıyor. Araştırmacılar bu etkiyi hayvansal (et, yumurta, süt vb.) ürünlerden sıkça bulunan IGF-1 isimli bir hormonun, yukarıda belirtilen şekildeki bir diyetle düşürülmesine bağlıyorlar.
Peki ya pişirilmiş etteki kanserojenler? Yaşamları boyunca daha çok ızgarada, mangalda ya da tütsülenmiş olan etleri tüketen kadınlar %47 oranında daha yüksek oranda göğüs kanseri riski taşıyor.
Hayvansal ürünlerin tüketimi ile birlikte çok daha erken yaşlarda genç kızlarda hormonal sıkıntılar görülmeye başlandı. 20. Yüzyıla kadar 16 ya da 17 yaşlarında görülmeye başlanan tüylenme ve göğüs büyümesi gibi durumlar gözle görülür şekilde 8 yaş ve civarındaki kız çocuklarında da görülmeye başlandı. Bunun bir diğer yan etkisi de kısırlık.
Polikistik Over Sendromu, genç kadınlar arasında en sık rastlanan hormonal anormallik olmasının yanı sıra kısırlığa, regl düzensizlikleri ile yüzde ve vücutta tüylenmelere neden oluyor. İnsan ve diğer canlıların vücutlarında protein ve karbonhidratların enzimsiz birleşmesiyle (glycation) oluşan veya sıcak yüzeylerle temas ederek pişmiş besinlerden vücuda geçen; vücutta birikebilen ve yaşlılıkla ilişkili birtakım bozuklukların oluşmasını kolaylaştıran moleküllerin (AGE) de Polikistik Over Sendromu ve kısırlığa katkısı olabileceği de yine yapılan araştırmalarla ortaya çıkmış durumda. Diğer bir deyişle, et, peynir, yumurta ve benzeri hayvansal yiyeceklerin tüketimini azaltıp; antioksidan özelliği olan meyveler, bitkiler ve baharatları diyetimize eklediğimiz takdirde göğüs kanseri riskimizi de düşürmüş oluyoruz.
H.Ayşe İrim