Yurt genelinde vatandaş ekonomik olarak köşeye sıkışmış durumda… Artan vergiler ve zamlar vatandaşın belini büktü. Çanakkale’de, esnaflar ekonomik sıkıntı içerisinde… Tarihi dükkanlar bile bir bir kapanıyor. Kentte Çarşı Caddesi üzerinde pek çok dükkan ise devren kiralık! Ekonomiyi gazetemize değerlendiren esnaf, yüksek kira bedelleri ve vergilerle boğuştuğunu söylüyor.
Yurt geneline vatandaşlar artan vergilere ve temel tüketim malzemelerine gelen zamlardan oldukça şikayetçi… Çanakkale’de vatandaşlar dar boğazda sıkıştı. Artan vergiler ve zamlar vatandaşları olduğu kadar esnafları da köşeye sıkıştırmış durumda. Dükkan bedellerinin yüksek olması ve kira ödemelerinin uçuk miktarlarda seyir etmesiyle esnaf kepenk kapatmaya başladı. Çanakkale Merkez’de Çarşı Caddesi üzerinde birçok dükkan devren kiralık. Esnaf kira bedellerinin yüksek olmasından ve vergilerden oldukça şikayetçi… Dükkanını kapatıp giden bir pişman, kapatmadan ayakta kalma mücadelesi veren bin pişman.
Esnafa sorduk. Çarşı Caddesi üzerinde bu kadar çok ‘devren kiralık’ dükkan olmasının sebebi nedir? Cevap; kiralar ve vergiler fazla ayakta durmakta zorlanıyoruz oldu.
“KİRA BEDELLERİ ÇOK FAZLA”
Yakup Cihan; “8 metrekare dükkan için 2.000 TL kira bedeli ödüyoruz. Yazın 3 ay iş yapıyoruz, onun dışında satışlar oldukça düşük. Eleman olmamasına ve aile olarak çalışmamıza rağmen ayakta kalmakta zorlanıyoruz. Elektrik faturası olarak zaten ortalama ayda 400 TL ödüyoruz bütün giderler ve kira düştüğünde kapatmamak için zor direniyoruz.”
Hatice Güran; “10 metrekare dükkan işletiyorum ve vermiş olduğum kira, 10 metrekarelik bir dükkana göre oldukça pahalı… Çanakkale’de dükkanların kira bedelleri oldukça yüksek miktarlarda seyir ediyor. Çarşı Caddesi üzerinde birçok dükkanın el değiştirmesinin yada devren kiralık olmasının nedeni olarak hava paralarının ve dükkan kiralarının yüksek olduğu söylenebilir. Esnaf, kirasını, vergilerini, giderlerini ödediğinde eline pek bir şey kalmıyor. Mal sahipleri ise Çarşı Caddesine Çanakkale’nin Nişantaşı diyorlar ama öyle bir durum şu anda söz konusu değil.”
“EKONOMİDE ÜRETİM EN ÖNEMLİ FAKTÖRDÜR”
Mehmet Uğurlutan; “Çanakkale’de eskiden bir huzur bir güven ortamı vardı. Bu saatten sonra bu durumun biraz değiştiğini düşünüyorum. Piyasa kızışmış durumda. Her gün yeni bir yer açılıyor. 2 tane yan yana AVM açılmış durumda. Çarşı Caddesi’ndeki potansiyel, AVM’ye kaymış hale geldi. Vatandaş geçmiş zamanlarda üstüne başına bir şey alacağı vakit çarşıya geliyordu. Şimdi doğrudan AVM’ye gidiliyor. Satışlar yüzde 80 etkilendi. Marka takıntılığı satışları ve müşterilerin satın alma alışkanlıklarını etkiledi. Ortada bir yanlış varsa bu hem yönetimden hem halktan kaynaklıdır.”
“GELİRİMİZİN YÜZDE 70’İ DEVLETE VERGİ OLARAK GİDİYOR”
Nehir Girti; “Devlete verilen vergiler bu kadar fazla olmasa, normalde esnafın kazandığı miktarlar geçindirmeye yeter. Kimse dükkanını kapatmaz. Fakat Devlet çok fazla miktarda vergi politikası uyguluyor. Ödenen vergilerin fazla olması esnafı zor durumda bırakıyor. Kazandığımız miktarların yüzde 60-70’i Devlete vergi olarak ödeniyor. Çanakkale’de dükkan kiralarının genel olarak yüksek olması ve vergi oranlarındaki yüksek fiyat politikalarından dolayı ucu ucuna dükkanı ayakta durdurmaya çalışıyoruz.”
“ALTIN TL BAZINDA EN YÜKSEK DEĞERLERİ GÖRDÜ”
Kentteki ürünlerin satış fiyatlarının yüksek olması ve Çarşı Caddesi’nde yoğunluğun azalmasını, Çanakkale Sarraflar ve Kuyumcular Derneği Başkanı Timur Ay gazetemize değerlendirdi.
Ay, Çarşı ekonomisi ile ilgili “Bu çarşıda genel ağırlık kuyumculuk sektörünün elemanları tarafından kullanılmakta ve dükkan sahipleri genelde mülk sahibi. Kira olan dükkanlar yüzde 10-20 bandında. Kuyumcuların ve bankaların caddede bulunması gayrimenkul değerlerini yükseltiyor.
Çanakkale’de de markalaşma başladı. Tercihler markalara yöneldi. Çarşı Caddesi’ndeki potansiyel farklı lokasyonlara kaydı. Çarşı Caddesi de eskiden 1 numara iken artık Demircioğlu caddesiyle ve AVM ile 1’inciliği paylaşır duruma geldi. Tüketici alışveriş yaparken otopark sorunu olmasın, yiyecek içecek alanları bulunsun ve çocuğumu güvenle kontrol edebileyim diye düşünüyor. Bu sebeplerle alışverişte alternatif alanlar ortaya çıktı.” açıklamalarında bulundu.
Tunahan Ünsal