Doğru kullanım için beta şart
Türkiye’nin antibiyotik kullanımında birinci, antibiyotik direncinde ikinci sırada yer alması büyük sağlık sıkıntılarına neden oluyor. Sağlık Bakanı Recep Akdağ, önceki gün doktorların artık hastanın antibiyotik kullanıp kullanmayacağına 5 dakikada sonuç veren hızlı tanı (beta) testi ile karar vereceğini söyledi.
Gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımının özellikle 03-18 yaş arası çocuklarda ciddi komplikasyonlara neden olabileceğini vurgulayan Çanakkale Devlet Hastanesi Başhekim Yardımcılığa yeni atanan Uzman Doktor Mehmet Akkuş; “Bu uygulama 03-18 yaş arası çocuklarda komplikasyon riskini önlemek amacıyla başladı. Son iki yıldır Bakanlık hekimlerin reçetelerini takip edebiliyor. Yapılan gözlemlerde ülkemizde çok sık ve geniş spektrumda antibiyotiklerin kullanıldığı ortaya çıktı. En sık hangi tanıyla antibiyotik kullanıldığı araştırılarak bir farkındalık süreci başladı. Hasta boğaz enfeksiyonu geçirdiğinde beta mikrobuna bakılır. Virüsler de boğaz ağrısına yani farenjite neden olur. Zaten yüzde doksanı virüsler yüzünden olur. 03-18 yaş arası hastaların farenjite yakalanması beta mikrobu sebebi ile olabilir. Bu yaş aralıklarında doğru tedavi edilemeyen farenjit, akut romatizmal ateşe neden olur. Özellikle 5-15 yaş arasında okul çağı çocuklarında tedavinin uygun yapılması gerekir” dedi.
Gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımının özellikle çocuklarda ciddi komplikasyonlara neden olabileceğini ifade eden Akkuş, “Uygulama, aile hekimliklerinde başladı. Test Kitleri buralara dağıtıldı. Bir de kriter listesi verildi. Özellikle hasta 03-18 yaş arasında, ateşli, boğazda şişlik, öksürüğü yoksa hasta teste tabi tutulur ve antibiyotik yazılır. Öksürük varsa hastalığın nedeni bakterilerden ziyade viral demektir. Antibiyotiğe gerek yoktur. Gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımı bağışıklık sistemimize büyük zarar verir. Yeni antibiyotik keşfetmek oldukça zordur. Kullandığımız her antibiyotik bir sonraki mikrobu daha dirençli hale getirir. Antibiyotik direncine engel olmak için bu kullanımı kısıtlamak ve bilinçli kullanmak gerekir. Özellikle çocuklarda bu tehlikelidir. Bu kampanyanın ana amacı da budur. Halkımızda hekimleri antibiyotik kullanımında sıkıştırmaması gerekir. Antibiyotikler esasen çok yararlıdır. Ama bunun sıklığı ve gerekliliği çok önemlidir. Kampanya özellikle 03-15 yaş grubu için özellikle önemlidir. Beta mikrobunu test yoluyla hızlı bir şekilde tespit etmek ve mikroba yönelik antibiyotik kullanımını sağlamak hedeflenmiştir. Beta mikrobunun tek tedavisi penisilindir ve bazen tek doz enjeksiyon bile bunda yeterlidir. Penisiline karşı hala bir direnç oluşmadı. Haplı tedavide bu süre daha uzar. Avrupa Birliği tarafından 41 ülke arasında yapılan araştırma da en sık antibiyotik kullanan ülkeler arasındayız. Boğaz enfeksiyonlarında %80-90 etken virüslerdir. Ancak çıkan reçeteler incelendiğinde akur farenjit teşhisi ile yazılan reçetelerin %70’inde antibiyotik yazılmış. İller bazında değerlendirme yapıldığında tüm Türkiye’de çıkan reçetelerin üçte birinde antibiyotik varken Çanakkale bazında bakıldığında %21 gibi bir oran görülür. Sosyokültürel düzey ve bilinç arttıkça antibiyotik kullanımı da azalır. Doğu illerinde bu oran %60’lara varıyor” dedi. Dilek Akşen